Matrix-Ritim-Terapi ile Tedavi
Merhabalar, Beşiktaş Jimnastik Kulübü Basketbol –Futbol altyapı ve diğer amatör branşlara ait sağlık merkezimizde Matrix-Ritim-Terapi cihazını yaklaşık 1 yıldır aktif olarak kullanmaktayım. Bu cihazı 2003 senesinde bir kongre esnasında görmüş ve tanıtımına katılmıştım ancak eğitimini almadan önce açıkçası bu kadar efektif bir fizik tedavi cihazı olduğunu bilmiyordum. 16-17 Eylül’de düzenlenen Matrix ve Matrix- Matrix-Ritim-Terapi eğitim seminerini aldıktan sonra çok daha etkin biçimde kullanmaya başladım.
Sporcularla çalıştığımız için en sık rastladığımız rahatsızlıklar genellikle yumuşak doku sorunları oluyor. Bunları da eklem problemleri ve çoğunlukla her ikisinin de altında yatan omurga sorunları izliyor. Voleybol ve hentbol gibi kolla patlayıcı güç sarfedilen fırlatma içeren sporlarda omuz problemlerine çok sık rastlıyoruz , impingement ve SLAP lezyonları yani omuzda sıkışma sendromu ve omuzdaki kemiğin başını örten kıkırdak doku hasarı diyebiliriz. Omuz mekaniği diğer eklemlere göre oldukça karmaşık. Çünkü dört eklem yüzeyinden oluşan bu yapının stabilitesi her bir yönden gelen kasların fizyolojik olarak kasılıp gevşeyebilmelerine bağlıdır. Bu yüzden de fizyolojik çalışma paterni, kas yırtılması, fascial yapışıklıklar, kılıf yapışıklığı gibi herhangi bir nedenle bozulduğu zaman kaslar doğru paternde kasılıp geveşeyemediklerinden eklemde sorunlara yol açabiliyorlar.
Tüm vücut dokuları optimal durumda 8-12 Hz/dk’lık bir biyolojik ritme sahiptir. Yani iç organlarımızdan eklemlerimizdeki hücrelere kadar tüm hücreler aynı bioritim ile çalışmaktadır. Ancak yaralanma, inflamasyon ya da sporda görülen kas-bağ yırtılması v.b. sakatlıklarda bu biyolojik ritim bozulmakta ve yapışıklık, ekstrasellüler matrix dediğimiz hücreler arası madde transferinin yapıldığı sıvıda hücreler eskisi gibi 8-12 Hz/dk’lık bir salınım yapamamaktadırlar. Bunun sonucu olarak da ilgili bölgede dolaşım bozulmakta ve tamir süreci için yaralanmış bölgeye daha fazla lökosit (akyuvar) ve ödem yığılmış olmasına rağmen ilgili yollar tıkandığı için dolaşım sağlanamamakta ve iyileşme gecikmekte çoğu zamansa sekel (ayak bileğinde şişlik kalması-kas yırtığı sonrası fasyal yapışıklıklar v.b.) bırakabilmektedir. Matrix ve Matrix-Ritim-Terapi cihazı ise 8-12 Hz/dk’lık olan bioritme tekrar kavuşturmakta ve yangı sürecinde düzenli dolaşımın sağlanabilmesi için açık olması gereken fakat tıkanan yolları açarak en etkin ve hızlı iyileşmeyi sağlamaktadır. Doğru şekilde uygulandığında sempatik aktiviteyi düşürerek parasempatik aktiviteyi; yani vücudun tamir sürecini aktive etmektedir.
Sporcu sağlık merkezimizde Matrix-Ritim-Terapiyi yoğun olarak voleybolcularda görülen omuz impingement (sıkışma) sendromunda uygulamaktayım. Sonuçları ise ağrıda belirgin azalma, hareket paterninde düzelme, eklem hareket açısında artış ve sıkışma hissinin azalması, düzenli uygulamada ise ek bir patoloji yoksa (kıkırdak doku lezyonu-slap lezyon gibi) semptomlarda belirgin iyileşme görülmektedir. Omuz sıkışma sendromda omuz önündeki bazı kasların tendonlarında ve özellikle omuz arka grup kaslarında çok ağrılı triger noktaları bulunmaktadır. Bu noktaların Matrix ile tedavisi de çok etkili olmaktadır.
Bununla örtüşen bir durum da omuz ağrısı ya da sıkışma sendromu olan hastalarda sıklıkla gördüğümüz torakal bölgedeki vertebral dizfonksiyonlarda manipülasyon ya da mobilizasyonla düzeltilmesi sonrasında uzun süreli disfonksiyonlarda kaslarda oluşan adhezyonları ve üstlerindeki fasyalardaki yapışıklıkları Matrix-Ritim-Terapi ile açarak vertebral ekleme gelen dolaşımı arttırmak ve tekrar bir disfonksiyon olmasını engellemek adına önem kazanmaktadır.
Basketbol,voleybol ve hentbolda diz sorunları ile de sıklıkla karşılaşmaktayız son zamanlarda özellikle üç adet MCL (iç yan bağ) zedelenmesi vakamız oldu. Bunların birisi 3 haftalık tedavi boyunca gün aşırı Matrix uygulaması ile kemik iliği ödemi, ve iç yan bağ üzerindeki ağrı semptomlarında bariz azalma gözlendi. Diğer iki kişinin ise tedavileri halen sürmektedir. Bu kişilere günaşırı Matrix uygulaması diğer gün ise rutin fizik tedavi seansı ile eklem mobilizasyonu ve gerekli ise osteopati teknikleri (Manuel terapi ve iç organ tedavilerini içeren tedavi sistemleri bütünü 5 yıllık özel eğitimi alanlar tarafından uygulanabilmektedir) uygulamaktayım.
Bunlarla birlikte ayak bileği burkulmaları gibi eklem travmalarında ödem ve ağrı yoğun olarak hareket kısıtlılığına yol açmakta ve bu yüzden instabiliteyi ortadan kaldıracak olan özel ayak bileği egzersizleri denge ve propriosepsiyon çalışmalarına başlanması gecikmektedir. Ancak Matrix kullandığım vakalarda ödem kontrolü çok hızlı gelişmekte ağrı uygulamanın ertesi günü genellikle sıfırlanmakta ve dolayısıyla kuvvetlendirmeye ve aktiviteye çok daha erken başlanabilmektedir.
Bir diğer örnek ise ayak altı plantar fascia yrıtığı olan oyuncumuzun tedavisinde Matrix’in kullanımıdır. Basketbol oyuncumuz 8 yıl kadar önce aşil tendon kopması sonucu ameliyatla tamir edilmiştir ve yaklaşık 30cm uzunluğunda ver yer yer kalınlaşmış bir skar dokusu mevcuttur. Aynı taraf kalça ekleminde de ağrı problemi olan oyuncu plantar fascia yırtığı teşhisiyle kliniğimize gelmiştir. 3 hafta süreyle basketbol sahasından uzak kalan oyuncumuza gün aşırı Matrix ile plantar fascia, aşil tendonu ve gastro soleuslara, aynı taraf hamstringler ve kalça eklemine ve çevreleyen stabilizör kaslara ve bu kasları uyaran sinirlerin çıktığı pleksuslara Matrix-Ritim-Terapi gün aşırı uygulanmıştır. Diğer günlerde yine osteopati ve standart fizik tedavi proseslerine devam edilmiştir. 2.haftada kondisyon bisikletine başlayan sporcumuz yaralanmasından 3,5 hafta sonra maça çıkmış ve 21 sayı atarak 38dk oynamış, çok iyi bir performans sergilemiştir.
Kişisel fikrim Matrix-Ritim-Terapi’nin spor sakatlıklarının tedavisinde kullanımı oldukça etkin ve hızlı tedavi olanağı sağlamaktadır. Tabi ki bu uygulamanın Matrix-Ritim-Terapi basic ve advance eğitim seminerini başarıyla tamamlayan fizyoterapisler tarafından yapılması durumunda geçerlidir. Çünkü maksimum düzeyde fayda sağlayabilmek yukarıda örneklediğim doku fizyolojisine hakim olmayı, anatomi- biomekani, lenf drenajı ve hatta sinir dokusu-kas ve fasyal yapılar arasındaki bağlantıları iyi kurabilmek adına tecrübe sahibi olan çeşitli mezuniyet sonrası eğitimlere katılmış ve vücuttaki sistemsel bağlantıları iyi görebilen bir profesyonel fizyoterapist tarafından yapılması gerekmektedir.
Uzman Fizyoterapist İlbilge Cebeci Yılmaz
B.J.K. Basketbol, Futbol Altyapı ve Amatör Branşlar Fizyoterapisti |